Verduisteringen 2022

Er zullen in 2022 vier verduisteringen plaatsgrijpen: twee zonsverduisteringen, en twee maansverduisteringen

Datum Type Zichtbaarheid
30 april 2022 gedeeltelijk zonsverduistering onzichtbaar in België
16 mei 2022 totale maansverduistering gedeeltelijk zichtbaar in België
25 october 2022 gedeeltelijk zonsverduistering zichtbaar in België als een gedeeltelijk verduistering
8 november 2022 totale maansverduistering onzichtbaar in België

I – 30 april 2022 – Gedeeltelijk zonsverduistering, onzichtbaar in België

Fazen Wereldtijd Lengte Breedte
Begin van de verduistering 18h45,3 151 10 W 68 12 S
Maximum van de verduistering 20h41,7 071 37 W 62 05 S
Einde van de verduistering 22h38,0 077 07 W 25 07 S

Maximale grootte van de verduistering: 0,640, als de middellijn van de zonneschijf als eenheid genomen wordt. Het gebied waar de verduistering waarneembaar is, wordt gegeven op de bijgaande kaart. De verklaring van de gebruikte codes staat op het einde van de pagina.

II – 16 mei 2022 – Totale maansverduistering, gedeeltelijk zichtbaar in België

Fazen Wereldtijd Lengte Breedte Positie-hoek Hoogte te Ukkel
Intrede in de bijschaduw 01h30,7 025 13 W 18 47 S 100 +10
Intrede in de kernschaduw 02h27,6 038 53 W 18 58 S 95 +10
Begin van de totaliteit 03h28,7 053 35 W 19 11 S 078 +3
Maansondergang te Ukkel 03h48,8 058 24 W 19 15 S 60 0
Maximum van de verduistering 04h11,5 063 52 W v 19
Einde van de totaliteit 04h54,3 074 10 W 19 28 S 321
Uittrede uit de kernschaduw 05h55,5 088 52 W 19 41 S 304
Uittrede uit de bijschaduw 06h52,3 102 31 W 19 52 S 299

De lengte en de breedte hebben betrekking op het punt op aarde waar de maan zich op dat ogenblik in het zenit bevindt. De positiehoek is die van de denkbeeldige lijn die het midden van de maanschijf met het midden van de aardschaduw verbindt, en wordt gemeten in het midden van de maanschijf, in tegenwijzerzin vanaf het noorden. Bij het begin en het einde van de bij- en kernschaduwfaze is dit de positiehoek van het contactpunt. De hoogte van de maan en de tijdstippen van maansopkomst en -ondergang worden bepaald door haar middelpunt zonder rekening te houden met refractie.

Grootte van de verduistering: 1,419, als de middellijn van de maanschijf als eenheid genomen wordt.

Het gebied waar de verduistering waarneembaar is, wordt gegeven op de bijgaande kaart. De verklaring van de gebruikte codes staat op het einde van de pagina.

III – 25 october 2022 – Gedeeltelijk zonsverduistering, zichtbaar in België als een gedeeltelijk verduistering

Fazen Wereldtijd Lengte Breedte
Begin van de verduistering 08h58,3 019 35 W 66 34 N
Maximum van de verduistering 11h00,4 076 59 E 61 33 N
Einde van de verduistering 13h02,3 066 48 E 17 36 N

Maximale grootte van de verduistering: 0,862, als de middellijn van de zonneschijf als eenheid genomen wordt. Het gebied waar de verduistering waarneembaar is, wordt gegeven op de bijgaande kaart. De verklaring van de gebruikte codes staat op het einde van de pagina.

Fazen te Ukkel – Brussel (Sterrenwacht)

Fazen Wereldtijd Positie-hoek t.o.v de pool Positie-hoek t.o.v het zenit Hoogte te Ukkel
Eerste contact 09h09min34s 350 13 +21
Maximum van de verduistering 10h04min21s 37 51 +25
Laatste contact 11h00min52s 82 87 +27

Grootte van de verduistering: 0,301, als de middellijn van de zonneschijf als eenheid genomen wordt.

De positiehoek ten opzichte van de pool, resp. het zenit, is de hoek die de richting van het middelpunt van de maanschijf insluit met de richting naar de pool, resp. het zenit. Beide hoeken worden in tegenwijzerzin gemeten in het middelpunt van de zonneschijf. Bij het begin en het einde van de verduistering zijn deze hoeken tevens de positiehoeken van het contactpunt.

De hoogte van de zon wordt bepaald door een referentiepunt dat zich tijdens de verduistering in het verduisterde deel van de zon bevindt en op de tijdstippen van de contacten samenvalt met het contactpunt tussen zon en maan. Er wordt geen rekening gehouden met straalbreking.

Zichtbaarheid in België

De volgende tabel geeft de fazen voor enkele representatieve Belgische woonplaatsen.

In Vlaanderen en Brussel:

Plaats Begin in wereldtijd Maximum in wereldtijd Einde in wereldtijd Grootte
Veurne 09h09min09s 10h02min20s 10h57min16s 0,285
Oostende 09h08min57s 10h02min33s 10h57min54s 0,291
Brugge 09h08min58s 10h02min55s 10h58min36s 0,294
Poperinge 09h09min27s 10h02min29s 10h57min15s 0,282
Kortrijk 09h09min30s 10h03min06s 10h58min27s 0,288
Gent 09h09min12s 10h03min32s 10h59min37s 0,298
Oudenaarde 09h09min29s 10h03min28s 10h59min13s 0,293
Geraardsbergen 09h09min35s 10h03min50s 10h59min49s 0,295
Aalst 09h09min21s 10h03min56s 11h00min14s 0,300
Sint-Niklaas 09h09min04s 10h03min57s 11h00min35s 0,305
Mechelen 09h09min16s 10h04min23s 11h01min15s 0,307
Antwerpen 09h09min00s 10h04min13s 11h01min11s 0,309
Essen 09h08min42s 10h04min11s 11h01min26s 0,314
Turnhout 09h08min55s 10h04min48s 11h02min25s 0,317
Geel 09h09min08s 10h04min55s 11h02min26s 0,315
Neerpelt 09h09min05s 10h05min23s 11h03min25s 0,322
Hasselt 09h09min27s 10h05min24s 11h03min05s 0,316
Tongeren 09h09min40s 10h05min37s 11h03min18s 0,315
Maaseik 09h09min17s 10h05min51s 11h04min09s 0,324
Leuven 09h09min28s 10h04min42s 11h01min40s 0,307
Diest 09h09min22s 10h05min03s 11h02min29s 0,313
Brussel 09h09min30s 10h04min19s 11h00min53s 0,302

In Wallonië

Plaats Begin in wereldtijd Maximum in wereldtijd Einde in wereldtijd Grootte
Nijvel 09h09min50s 10h04min23s 11h00min41s 0,298
Geldenaken 09h09min42s 10h04min57s 11h01min57s 0,306
Doornik 09h09min48s 10h03min20s 10h58min35s 0,286
Bergen 09h10min02s 10h04min02s 10h59min45s 0,290
Charleroi 09h10min06s 10h04min37s 11h00min51s 0,296
Chimay 09h10min37s 10h04min37s 11h00min21s 0,288
Philippeville 09h10min25s 10h04min49s 11h00min58s 0,293
Namen 09h10min03s 10h05min04s 11h01min48s 0,302
Dinant 09h10min20s 10h05min13s 11h01min49s 0,299
Gedinne 09h10min44s 10h05min23s 11h01min44s 0,295
Hoei 09h10min00s 10h05min29s 11h02min41s 0,308
Luik 09h09min51s 10h05min48s 11h03min28s 0,314
Werbomont 09h10min13s 10h06min04s 11h03min37s 0,311
Eupen 09h09min55s 10h06min20s 11h04min29s 0,319
Sankt Vith 09h10min23s 10h06min37s 11h04min34s 0,315
Marche-en-Famenne 09h10min24s 10h05min44s 11h02min47s 0,304
Bastenaken 09h10min44s 10h06min17s 11h03min33s 0,305
Libramont 09h10min51s 10h05min56s 11h02min43s 0,299
Bouillon 09h11min00 10h05min37s 11h01min57s 0,293
Virton 09h11min21s 10h06min17s 11h02min55s 0,295
Aarlen 09h11min12s 10h06min33s 11h03min36s 0,301

IV – 8 november 2022 – Totale maansverduistering, onzichtbaar in België

Fazen Wereldtijd Lengte Breedte Positie-hoek Hoogte te Ukkel
Intrede in de bijschaduw 08h00,6 125 44 W 16 15 N 77
Intrede in de kernschaduw 09h08,9 142 16 W 16 29 N 82
Begin van de totaliteit 10h16,3 158 35 W 16 42 N 102
Maximum van de verduistering 10h59,2 168 57 W 16 51 N 157
Einde van de totaliteit 11h42,0 179 20 W 17 00 N 213
Uittrede uit de kernschaduw 12h49,4 164 22 E 17 13 N 233
Uittrede uit de bijschaduw 13h57,8 147 48 E 17 27 N 238

De lengte en de breedte hebben betrekking op het punt op aarde waar de maan zich op dat ogenblik in het zenit bevindt. De positiehoek is die van de denkbeeldige lijn die het midden van de maanschijf met het midden van de aardschaduw verbindt, en wordt gemeten in het midden van de maanschijf, in tegenwijzerzin vanaf het noorden. Bij het begin en het einde van de bij- en kernschaduwfaze is dit de positiehoek van het contactpunt. De hoogte van de maan en de tijdstippen van maansopkomst en -ondergang worden bepaald door haar middelpunt zonder rekening te houden met refractie.

Grootte van de verduistering: 1,364, als de middellijn van de maanschijf als eenheid genomen wordt.

Het gebied waar de verduistering waarneembaar is, wordt gegeven op de bijgaande kaart. De verklaring van de gebruikte codes staat op het einde van de pagina.

Toelichtingen:

De codes die op de kaarten gebruikt worden om de zichtbaarheid van maansverduisteringen aan te geven zijn de volgende: de intrede in de bijschaduw is zichtbaar vanuit de gebieden 1 tot en met 6, de intrede in de kernschaduw in de gebieden 2 tot en met 7, het begin van de totaliteit in de gebieden 3 tot en met 8. De uittredes uit de totaliteit, de kernschaduw en de bijschaduw zijn respectievelijk waarneembaar vanuit de gebieden 4 tot en met 9, 5 tot en met 10, en 6 tot en met 11. In gebied 6 is de volledige verduistering waarneembaar, in de gebieden 5 tot en met 7 zijn de kernschaduwfazen volledig waarneembaar, en in de gebieden 4 tot en met 8 is de totaliteit in zijn geheel waarneembaar.

Op de kaarten met de zichtbaarheid van zonsverduisteringen worden de volgende codes gebruikt: P Gedeeltelijke zonsverduistering, zichtbaar.
p Gedeeltelijke zonsverduistering, gedeeltelijk zichtbaar.
R Ringvormige zonsverduistering, waarvan de ringvormige faze in zijn geheel waarneembaar is.
r Ringvormige zonsverduistering, waarvan de ringvormige faze gedeeltelijk waarneembaar is.
T Totale zonsverduistering, waarvan de totale faze in zijn geheel waarneembaar is.
t Totale zonsverduistering, waarvan de totale faze gedeeltelijk waarneembaar is.

De basisgegevens voor dit hoofdstuk werden ontleend aan de numerieke integratie DE405, ons welwillend ter beschikking gesteld door het Jet Propulsion Laboratory. Om over te gaan van Terrestrische Tijd (TT) naar Wereldtijd (UT) werd gebruik gemaakt van de volgende voorlopige vergelijking: UT = TT – 70,0 s.