Universele tijd en legale tijd in België

Een volledige dag (of 24 uur) komt overeen met 1 rotatie van de aarde om haar eigen as. De zonnetijd verschilt dus permanent van plaats tot plaats. Tot 1 mei 1892 gebruikte men in België de plaatselijke (middelbare) tijd, meestal die van een grote stad in de buurt. Tegen het einde van de 19e eeuw werd de Aarde verdeeld in 24 tijdzones. De wet van 28 april 1892 (die op 1 mei 1892 in werking trad) unificeerde de tijd voor het hele land. Volgens deze wet was de referentietijd de gemiddelde zonnetijd van de Greenwichmeridiaan, GMT (Greenwich Mean Time) genaamd.

In 1971 werd de officiële wereldwijde referentietijd de Gecoördineerde Wereldtijd (UTC). Deze tijd is gebaseerd op de atoomtijd, gedefinieerd in 1967 vanuit een kwantumeigenschap van het cesiumatoom. In dit systeem komt de tijdzone UTC + 0 h overeen met die van de Greenwichmeridiaan. Sinds 10 september 2018 is de wettelijke tijd in België gebaseerd op UTC.

De oude GMT-naam wordt soms nog steeds gebruikt in plaats van UTC. De twee termen zijn echter niet gelijkwaardig. Tot 1925, volgens GMT-tijd, begon de dag volgens GMT-tijd om de middag en niet om middernacht. Bovendien is GMT gebaseerd op astronomische criteria (de rotatie van de aarde), terwijl UTC gebaseerd is op de atoomtijd. De aarde draait immers niet altijd precies om zichzelf heen in 24 uur, aangezien de rotatie van de aarde wordt verstoord door verschillende fysische processen. De atoomtijd daarentegen is veel stabieler. Om UTC zo dicht mogelijk bij de aardrotatie te houden, worden op bepaalde momenten schrikkelseconden toegevoegd.

De Koninklijke Sterrenwacht van België realiseert de UTC voor het hele land. Voor meer informatie over UTC, de definitie van de seconde, de schrikkelseconden en het werk aan de Koninklijke Sterrenwacht van België op tijd, bezoek de website van het Uurbureel.