Seizoenen

Een equinox is een tijdstip in het jaar waarop het vlak van de evenaar van de aarde door het middelpunt van de zon gaat. De noordelijke en zuidelijke hemisfeer van de aarde worden dan op dezelfde manier verlicht. Er vindt op aarde tweemaal per jaar een equinox plaats, namelijk op of rond 20 maart (lente-equinox) en op of rond 23 september (herfst-equinox). Tijdens de equinox zijn de dag en de nacht echter niet even lang. In werkelijkheid is de lengte van de dag tijdens de equinox iets langer dan de lengte van de nacht. Waarom? Dit is voornamelijk om twee redenen:
  • De zon wordt vanaf de aarde niet als een punt waargenomen maar als een lichtgevende schijf. Zonsopgang (zonsondergang) is het ogenblik waarop de bovenrand van de zonneschijf—en niet haar middelpunt—aan de horizon verschijnt (verdwijnt). Omdat de bovenrand van de zon voor haar middelpunt verschijnt en na haar middelpunt verdwijnt, krijgen we dus een paar minuten zonlicht meer tijdens de nachtevening.
  • Het zonlicht wordt afgebogen door de atmosfeer. Dit is atmosferische refractie, die een langwerpige vorm geeft aan de zon aan de horizon. Hierdoor kan de bovenrand van de zon zichtbaar zijn als deze zich in werkelijkheid onder de horizon bevindt.
Illustratie van de atmosferische refractie van de zon
Illustratie van de atmosferische refractie van de zon
Deze twee effecten samen verklaren dus waarom de lengte van de dag langer is dan 12 uur op de dag van de equinox. De dag waarop het daglicht het dichtst bij 12 uur is, valt vóór de lente-equinox en na de herfst-equinox. In België zijn dat 17 of 18 maart en 25 of 26 september.