Verduisteringen 2023

Er zullen in 2023 vier verduisteringen plaatsgrijpen: twee zonsverduisteringen en twee maansverduisteringen

Datum Type Zichtbaarheid
20 april 2023 zonsverduistering, opeenvolgend ringvormig, totaal en ringvormig onzichtbaar in België
5 mei 2023 maansverduistering door de bijschaduw gedeeltelijk zichtbaar in België
14 oktober 2023 ringvormige zonsverduistering onzichtbaar in België
28 oktober 2023 gedeeltelijk maansverduistering zichtbaar in België

I – 20 april 2023 – Zonsverduistering, opeenvolgend ringvormig, totaal en ringvormig, onzichtbaar in België

Fazen Wereldtijd Lengte Breedte
Begin van de verduistering 01h34,4 075 38 E 40 18 S
Begin van de ringvormige verduistering 02h37,1 063 15 E 48 32 S
Begin van de centrale verduistering 02h37,1 063 37 E 48 27 S
Begin van de totale verduistering 02h37,3 067 57 E 47 29 S
Centrale verduistering op plaatselijke schijnbare middag 03h55,6 120 52 E 14 50 S
Maximum van de verduistering 04h12,6 124 49 E 10 36 S
Einde van de totale verduistering 05h55,5 173 43 E 04 14 N
Einde van de centrale verduistering 05h56,6 178 49 W 02 55 N
Einde van de ringvormige verduistering 05h56,7 178 34 W 02 53 N
Einde van de verduistering 06h59,4 167 29 E 11 12 N

Het gebied waar de verduistering waarneembaar is, wordt gegeven op de bijgaande kaart. De verklaring van de gebruikte codes staat op het einde van de pagina.

De duur van de totaliteitsfaze langs de centraliteitslijn zal een maximum bereiken van 1m 21s in een punt gelegen op 126° oosterlengte en 10° zuiderbreedte. De duur van de ringvormigesfaze langs de centraliteitslijn zal een maximum bereiken aan het einde van de zonsverduistering (9s).

II – 5 mei 2023 – Maansverduistering door de bijschaduw, gedeeltelijk zichtbaar in België

Fazen Wereldtijd Lengte Breedte Positie-hoek Hoogte te Ukkel
Intrede in de bijschaduw 15h12,1 129 39 E 16 46 S 072 E
Maximum van de verduistering 17h23,0 098 01 E 17 15 S 023 E
Maansopgang te Ukkel 19h20,5 069 38 E 17 40 S 337 E 0
Uittrede uit de bijschaduw 19h33,8 066 26 E 17 42 S 334 E +02

De lengte en de breedte hebben betrekking op het punt op aarde waar de maan zich op dat ogenblik in het zenit bevindt. De positiehoek is die van de denkbeeldige lijn die het midden van de maanschijf met het midden van de aardschaduw verbindt, en wordt gemeten in het midden van de maanschijf, in tegenwijzerzin vanaf het noorden. Bij het begin en het einde van de bij- en kernschaduwfaze is dit de positiehoek van het contactpunt. De hoogte van de maan en de tijdstippen van maansopkomst en -ondergang worden bepaald door haar middelpunt zonder rekening te houden met refractie.

Grootte van de verduistering: 0,989, als de middellijn van de maanschijf als eenheid genomen wordt.

Het gebied waar de verduistering waarneembaar is, wordt gegeven op de bijgaande kaart. De verklaring van de gebruikte codes staat op het einde van de pagina.

III – 14 oktober 2023 – Ringvormige zonsverduistering, onzichtbaar in België

Fazen Wereldtijd Lengte Breedte
Begin van de verduistering 15h03,8 132 32 W 41 19 N
Begin van de ringvormige verduistering 16h10,2 146 54 W 49 00 N
Begin van de centrale verduistering 16h12,4 146 55 W 49 21 N

Centrale verduistering op plaatselijke schijnbare middag
17h36,6 087 40 W 16 58 N
Maximum van de verduistering 18h03,4 082 20 W 10 27 N
Einde van de centrale verduistering 19h46,8 029 23 W 05 41 S
Einde van de ringvormige verduistering 19h49,0 029 37 W 06 03 S
Einde van de verduistering 20h55,3 045 01 W 13 44 S

Het gebied waar de verduistering waarneembaar is, wordt gegeven op de bijgaande kaart. De verklaring van de gebruikte codes staat op het einde van de pagina.

De duur van de ringvormigesfaze langs de centraliteitslijn zal een maximum bereiken van 5m 13s in een punt gelegen op 80° westerlengte en 8° noordenbreedte.

IV – 28 oktober 2023 – Gedeeltelijk maansverduistering, zichtbaar in België

Fazen Wereldtijd Lengte Breedte Positie-hoek Hoogte te Ukkel
Intrede in de bijschaduw 17h59,9 084 25 E 13 31 N 102 E +16
Intrede in de kernschaduw 19h34,4 061 35 E 13 55 N 134 E +30
Maximum van de verduistering 20h14,0 052 02 E 14 05 N 155 E +36
Uittrede uit de kernschaduw 20h53,6 042 28 E 14 15 N 176 E +42
Uittrede uit de bijschaduw 22h28,3 019 37 E 14 38 N 208 E +51

De lengte en de breedte hebben betrekking op het punt op aarde waar de maan zich op dat ogenblik in het zenit bevindt. De positiehoek is die van de denkbeeldige lijn die het midden van de maanschijf met het midden van de aardschaduw verbindt, en wordt gemeten in het midden van de maanschijf, in tegenwijzerzin vanaf het noorden. Bij het begin en het einde van de bij- en kernschaduwfaze is dit de positiehoek van het contactpunt. De hoogte van de maan en de tijdstippen van maansopkomst en -ondergang worden bepaald door haar middelpunt zonder rekening te houden met refractie.

Grootte van de verduistering: 0,128, als de middellijn van de maanschijf als eenheid genomen wordt.

Het gebied waar de verduistering waarneembaar is, wordt gegeven op de bijgaande kaart. De verklaring van de gebruikte codes staat op het einde van de pagina.

Toelichtingen:

De codes die op de kaarten gebruikt worden om de zichtbaarheid van maansverduisteringen aan te geven zijn de volgende: de intrede in de bijschaduw is zichtbaar vanuit de gebieden 1 tot en met 6, de intrede in de kernschaduw in de gebieden 2 tot en met 7, het begin van de totaliteit in de gebieden 3 tot en met 8. De uittredes uit de totaliteit, de kernschaduw en de bijschaduw zijn respectievelijk waarneembaar vanuit de gebieden 4 tot en met 9, 5 tot en met 10, en 6 tot en met 11. In gebied 6 is de volledige verduistering waarneembaar, in de gebieden 5 tot en met 7 zijn de kernschaduwfazen volledig waarneembaar, en in de gebieden 4 tot en met 8 is de totaliteit in zijn geheel waarneembaar.

Op de kaarten met de zichtbaarheid van zonsverduisteringen worden de volgende codes gebruikt: P Gedeeltelijke zonsverduistering, zichtbaar.
p Gedeeltelijke zonsverduistering, gedeeltelijk zichtbaar.
R Ringvormige zonsverduistering, waarvan de ringvormige faze in zijn geheel waarneembaar is.
r Ringvormige zonsverduistering, waarvan de ringvormige faze gedeeltelijk waarneembaar is.
T Totale zonsverduistering, waarvan de totale faze in zijn geheel waarneembaar is.
t Totale zonsverduistering, waarvan de totale faze gedeeltelijk waarneembaar is.

De basisgegevens voor dit hoofdstuk werden ontleend aan de numerieke integratie DE405, ons welwillend ter beschikking gesteld door het Jet Propulsion Laboratory. Om over te gaan van Terrestrische Tijd (TT) naar Wereldtijd (UT) werd gebruik gemaakt van de volgende voorlopige vergelijking:

UT = TT – 69,0 s.