Juni 2023 (In de hemel van)
OPGELET : De tijdstippen zijn gegeven in Wereldtijd UT (voor Ukkel). Men moet TWEE uur bijtellen om de plaatselijke tijd te bekomen.
Belangrijke hemelverschijnselen
1 Begin van de weerkundige zomer
2 Vanavond, Mars (+1,6) in het midden van de open sterrenhoop Praesepe (M44 of NGC 2032) in het sterrenbeeld Cancer (Waar te nemen met een verrekijker of een kleine telescoop)
3 Vanavond, een uur na zonsondergang, een bijna volle Maan boven de zuidoostelijke horizon juist boven de oranje ster Antares [Alfa Sco A (+1,2)] (Waar te nemen met behulp van een binoculair of een klein telescoop gezien het groot verschil in magnitude tussen de twee objecten – in conjunctie op 25 boogminuten van de rand van de Maan rond 21 h 20 m)
4 Volle Maan om 3 h 42 m
Venus (-4,3) op haar grootste oostelijke elongatie van de Zon (45°) om 11 h
5 Zon en Venus hebben dezefde declinatie en een verschil in rechte klimming van 3h 18m : een gunstige gelegenheid om overdag de planeet terug te vinden met behulp van een kleine telescoop (zie bv. Ciel et Terre, vol 137, 2, 2021, 62 – 63)
6 De Maan in het perigeum (op 364 860 km van de Aarde – Schijnbare diameter : 32’ 44”) om 23 h
9 De Maan 13° ten noordoosten van Saturnus (+0,9) om 1 h
10 Laatste Kwartier van de Maan om 19 h 31 m
13 Venus (-4,4) in het midden van de open sterrenhoop Praesepe (M44 of NGC 2032) (zie supra) om 22 h
14 De Maan 1° van Jupiter (-2,1) laag boven de oostelijke horizon om 2 h
17 Vroegste zonsopkomst van het jaar (3 h 29 m)
18 Nieuwe Maan op 04 h 37 m
20 De kleine planeet (3) Juno in conjunctie met de Zon om 8 h
Vanaf het einde der burgerlijk schemering, boven de westelijke horizon, met een verrekijker, een mooie hergroepering rond 21 h : vanaf de smalle maansikkel, in het noordwesten : de sterren Pollux [Bèta Gem (+1,2)] en Castor [Alfa Gem (+1,6)] en in het westen, achtereenvolgens: Venus (4,4), Mars (+1,7) en de ster Regulus [Alfa Leo (+1,3)]
21 Begin van de astronomische zomer – Zomersolstitium : het middelpunt van de zonneschijf bereikt de lengte 90° 00’ 00” en zijn grootste noordelijke declinatie (+23° 26’ 18”). In het noordelijk halfrond zijn de dagen het langst – maximum van de halve dagboog (16 h 31 m voor de breedte van Ukkel). In het sterrenbeeld Taurus vanaf de 14 mei en in het sterrenbeeld Gemini vanaf vandaag, treedt de Zon in het teken de Kreeft om 14 h 58 m
De Maan en Venus (-4,4) op 4° van elkaar, en Mars (+1,7) op 4° ten oosten van Venus, rond 21 h
22 De Maan in het apogeum (op 405 385 km van de Aarde – Schijnbare diameter : 29’ 28”) om 19 h
De Maan 4° ten noorden van Venus (-4,4) boven de westelijke horizon om 21 h
25 Meest late zonsondergang van het jaar (20 h 00 m)
26 Eerste Kwartier van de Maan om 07 h 50 m
27 Mercurius in het perihelium
De wassende Maan 2° ten noorden van de ster Spica [Alfa Vir (+1,2)] om 20 h 30 m
Zichtbaarheid van de planeten
Zichtbaar met het blote oog : Venus, Mars, Jupiter, Saturnus
Met telescoop of binoculair : Neptunus
Onzichtbaar : Mercurius, Uranus
Mercurius (+0,3/-2,1), achtereenvolgens in de sterrenbeelden Aries, Taurus en Gemini gaat door de meridiaan de 1 om 10 h 03 m, de 15 om 10 h 30 m en de 30 om 11 h 43 m door, dus praktisch niet waarneembaar ten gevolge van ongunstige waarnemingsomstandigheden
Venus (-4,3/-4,4), ’s avonds achtereenvolgens in de sterrenbeelden Cancer en Leo, en op haar grootste elongatie op 4 juni, gaat de 1 om 23 h 11 m, de 15 om 22 h 45 m en de 30 om 22 h 02 m onder
Mars (+1,6/+1,7), voor en na middernacht achtereenvolgens in de sterrenbeelden Cancer en Leo, gaat de 1 om 23 h 31 m, de 15 om 22 h 55 m en de 30 om 22 h 14 m onder (Niet te missen op 2 juni ! )
Jupiter (-2,1/-2,2), ’s morgens in het sterrenbeeld Aries, komt de 1 om 2 h 09 m, de 15 om 1 h 20 m en de 30 om 0 h 28 m op
Saturnus (+0,9/+0,8), ’s morgens in het begin van de maand dan voor en na middernacht in het sterrenbeeld Aquarius, komt de 1 om 0 h 33 m, de 15 om 23 h 33 m en de 30 om 22 h 33 m op
Uranus (+5,8/+5,8), gaat door de meridiaan de 1 om 10 h 17 m, de 15 om 9 h 21 m en de 30 om 8 h 26 m door, dus niet waarneembaar
Neptunus (+7,9/+7,9), ’s morgens boven de oostelijke horizon in het sterrenbeeld Pisces, komt de 1 om 1 h 05 m, de 15 om 0 h 09 m en de 30 om 23 h 07 m op
Voor diegenen die meer informatie willen :
Jaarboek 2023 van de Koninklijke Sterrenwacht van België KSB (te koop aan 13,00 EUR bij de KSB)
Hemelkalender 2023 van de Vereniging Voor Sterrenkunde VVS (http://www.vvs.be)