Mei 2022 (In de hemel van)
OPGELET : De tijdstippen zijn gegeven in Wereldtijd UT (voor Ukkel). Men moet TWEE uur bijtellen om de plaatselijke tijd te bekomen.
Belangrijke hemelverschijnselen
2 Smalle maansikkel boven de westelijke horizon rond 20 h, 48 uren na het tijdstip van de Nieuwe Maan (Op te zoeken ongeveer twee uren na zonsondergang, op ruim 3° van Mercurius (+0,5) en 5° van de open sterrenhoop Plejaden. Een voortreffelijke gelegenheid bij zeer goede transparantie van de lucht en na het einde van de nautische schemering om de zwakkere sterren van deze sterrenhoop met een binoculair weer te nemen … boven een wel opgeklaard westelijke horizon. Te Ukkel, zonsondergang om 19 h 05 m en maan ondergang om 21 h 12 m met een verlicht gedeelte van 0,04)
5 Uranus in conjunctie met de Zon – dus niet waarneembaar – om 9 h
De Maan in het apogeum (op 405 287 km van de Aarde – Schijnbare diameter : 29’30’’) om 13 h
6 Mooie samenstand (2°) tussen een toenemende Maan en de sterren Castor [Alfa Gem(+1,6)] en Pollux [Bèta Gem (+1,2)] rond 23 h
9 Eerste Kwartier van de Maan om 0 h 21 m
De Maan 5° ten noorden van de ster Regulus [Alfa Leo (+1,3)] om 19 h [Een voortreffelijke gelegenheid om de kenmerken van het volle sterrenbeeld Leo te herkennen met het karakteristieke trapezium van het “lichaam” – wier Regulus de lagere rechtenhoek bezet (ten opzichte van de dubbele ster Denebola [Bèta Leo (+2,14)] die de lagere linkshoek markeert) – en de sterrenboog van vier sterren die de kop van de Leeuw verwezenlijken : Algieba [Gamma Leo (+2,01), dubbel], Adhafera [Dzèta Leo (+3,43), drievoudig], Rasalas [Mu Leo (+3,8)] en [Epsilon Leo (+2,97)]
13 Bedekking van de dubbele ster 29 Gamma Vir [Porrisma (+2,7)] door de Maan met een verdwijning aan de donkere rand om 1 h 01,2 m (hoogte : +17°)
De Maan 5° ten noorden van de ster Spica [Alfa Vir (+1,2)] om 21 h
14 Bedekking van de ster 100 Lambda Vir (+4,5)] door de Maan met een verdwijning aan de donkere rand om 21 h 37,3 m (hoogte : +25°) bijna 31 uren voor de Volle Maan en een verlicht gedeelte van 0,98 !
15 Saturnus (+0,8) in kwadratuur – op 90° – met de Zon (anders gezegd, de Zon, de Aarde en Saturnus vormen een rechthoekige driehoek)
16 Totale maansverduistering, gedeeltelijk zichtbaar in België, van 1 h 30 m tot 6 h 53 m
[Gegevens voor Ukkel – Grootte: 1,419, als de middellijn van de maanschijf als eenheid genomen wordt – Intrede in de bijschaduw : 1 h 30,7 m / Hoogte te Ukkel : +15° – Intrede in de kernschaduw : 2 h 27,6 m / +10° – Begin van de totaliteit : 3 h 28,7 m : +3° – Maan ondergang te Ukkel : 3 h 48,8 m / 0° – Maximum van de verduistering : 4 h 11,5 m – Einde van de totaliteit : 4 h 54,3 m – Uittrede uit de kernschaduw : 5 h 55,5 m – Uittrede uit de bijschaduw : 6 h 52,3 m. Bovendien, Zonsopkomst om 3 h 52 m met een duur der burgerlijk schemering : 41 m]
Volle Maan om 4 h 14 m
17 De Maan in het perigeum (op 360 298 km van de Aarde – Schijnbare diameter : 33’08’’) om 15 h
21 In het sterrenbeeld Aries vanaf de 19 april en in het sterrenbeeld Taurus vanaf de 14 mei, treedt de Zon in het teken de Tweelingen om 1 h 23 m
Mercurius in benedenconjunctie – dus niet waarneembaar – met de Zon om 19 h
22 Laatste Kwartier van de Maan om 18 h 43 m
25 Mooie samenstand (op de hemel) in de ochtendschemering van de Maan, Jupiter (-2,2) en Mars (+0,7) rond 3 h, met Venus (-4,0) een beetje verder naar het oosten en Saturnus ten zuidenoosten
27 Smalle maansikkel laag boven de oostelijke horizon rond 3 h aan de ochtendhemel, op minder dan 1° onder Venus (-4,0) (Op te zoeken boven een wel opgeklaard oostelijk horizon, met de Maan nauwelijks 5° boven de horizon met een verlicht gedeelte van ongeveer 10 %)
30 Nieuwe Maan om 11 h 30 m
Zichtbaarheid van de planeten
Zichtbaar met het blote oog : Mercurius, Jupiter, Saturnus
Met telescoop of binoculair : Venus, Mars
Onzichtbaar : Uranus, Neptunus
Mercurius (+0,5/+3,0), in het begin van de maand ’s avonds boven de westelijke horizon in het sterrenbeeld Taurus en in benedenconjunctie met de Zon op 21 mei, gaat de 1 om 21 h 10 m, de 15 om 20 h 11 m en de 31 om 18 h 11 m of respectievelijk 2 h 06 m en 0 h 46 m na, en 1 h 35 m voor de Zon onder
Venus (-4,1/-4,0), ’s ochtends moeilijk kort na het begin van de nautische schemering boven de oostelijke horizon tijdens de eerste helft van de maand, komt de 1 om 3 h 08 m, de 15 om 2 h 40 m en de 31 om 2 h 17 m of respectievelijk 1 h 09 m, 1 h 14 m en 1 h 19 m voor de Zon op (met een duur der burgerlijke schemering variërend tussen 38 minuten aan het begin van de maand en 44 minuten aan het einde)
Mars (+0,9/+0,7), ’s ochtends moeilijk gedurende de hele maand rond het begin van de nautische schemering boven de oostelijke horizon achtereenvolgens in de sterrenbeelden Aquarius en Pisces vanaf de 21 mei, komt de 1 om 2 h 41 m, de 15 om 2 h 06 m en de 31 om 1 h 23 m of respectievelijk 1 h 36 m, 1 h 48 m en 2 h 13 m voor de Zon op (zie juist hierboven wat betreft de duur der burgerlijke schemering)
Jupiter (-2,1/-2,2), ’s morgens boven de oostelijke horizon in het sterrenbeeld Pisces altijd beter naarmate dan we sturen naar het einde van de maand, komt de 1 om 3 h 06 m, de 15 om 2 h 15 m en de 31 om 1 h 18 m of respectievelijk 1 h 11 m, 1 h 39 m en 2 h 18 m voor de Zon op
Saturnus (+0,9/+0,8), ’s morgens boven de oostelijke horizon in het sterrenbeeld Capricornus, komt de 1 om 2 h 04 m, de 15 om 1 h 10 m en de 31 om 0 h 08 m op
Uranus (+5,9/+5,9), in conjunctie met de Zon op 5 mei, gaat door de meridiaan de 1 om 11 h 54 m, de 15 om 11 h 02 m en de 31 om 10 h 03 m door, dus niet waarneembaar
Neptunus (+7,9/+7,9) gaat door de meridiaan de 1 om 8 h 47 m, de 15 om 7 h 54 m en de 31 om 6 h 52 m door, dus niet waarneembaar
Voor diegenen die meer informatie willen :
Jaarboek 2022 van de Koninklijke Sterrenwacht van België KSB (te koop aan 13,00 EUR bij de KSB)
Hemelkalender 2022 van de Vereniging Voor Sterrenkunde VVS (http://www.vvs.be)