Oktober 2022 (In de hemel van)
OPGELET : De tijdstippen zijn gegeven in Wereldtijd UT (voor Ukkel). Men moet TWEE uur bijtellen om de plaatselijke tijd te bekomen.
Belangrijke hemelverschijnselen
3 Eerste Kwartier van de Maan om 0 h 14 m
4 De Maan in het perigeum (op 369 335 km van de Aarde – Schijnbare diameter : 32’20”) om 17 h
5 De Maan 4° ten zuiden van Saturnus (+0,5) om 16 h
8 De Maan 2° ten zuiden van Jupiter (-2,9) om 18 h
De dwergplaneet (134340) Pluto (+15,1) stationair om 18 h
Mercurius (-0,4) op zijn grootste westelijke elongatie (18°W) om 21 h (Beste ochtendzichtbaarheid in 2022 ook om te proberen om structuren op het oppervlak te ontwaren … als de weerkundige waarnemingsomstandigheden het mogelijk maken ’s morgens)
9 De kleine planeet (2) Pallas (+8,7) op 6’ van de ster Sirius [Alfa CMa (-1,4)] van de Grote Hond. Deze ochtend (0 h), (2) Pallas iets meer dan 11’ ten noorden en morgenochtend (0 h) om 15’ ten oosten (Aandacht aan het verschil in helderheid sindsdien dat een verschil van 10 magnitudes aan een verschil in helderheid van een orde van 10 000 (2,512)10 overeenkomt)
Volle Maan om 20 h 55 m
13 De Maan 3° ten zuiden van de open sterrenhoop Plejaden om 4 h (Te bekijken ‘s morgens met een binoculair – Ook ’s avonds op 12 tot 14 oktober beweegt de Maan door het sterrenbeeld Stier : twee uur na zonsondergang de Stier en de Maan in het noordoosten om waar te nemen onder andere bv. op 12 oktober de samenstand met de Plejaden ; in de avond van 13 oktober, de Maan ten noorden van de hoofdster van de Stier, Aldebaran [Alfa Tau (+0,9)] ; in de 14 de nabijheid tussen de Maan en Mars !)
17 De Maan in het apogeum (op 404330 km van de Aarde – Schijnbare diameter : 29’34”) om 10 h
Laatste Kwartier van de Maan om 17 h 15 m
19 Gelijktijdige overgangen van de schaduwen van twee van de vier helderden satellieten van Jupiter (-2,9) op de planeet met respectieve einde voor J III (Ganymedes) en J II (Europa) om 19 h 05 m en 19 h 49 m
22 Venus in bovenconjunctie met de Zon – dus niet waarneembaar – om 21 h
23 Saturnus stationair om 9 h
Eerst in het sterrenbeeld Virgo vanaf de 17 september en daarna in het sterrenbeeld Libra vanaf de 31 oktober, treedt de Zon in het teken Schorpioen om 10 h 36 m
24 Smalle maansikkel laag (ongeveer 5°) boven de oostelijke horizon rond 5 h 30, ongeveer 29 uren voor het tijdstip van de Nieuwe Maan (Op te zoeken met een binoculair – Te Ukkel, opkomst van de Maan om 4 h 50 m en verlicht gedeelte van 0,03 en Zonsopkomst om 6 h 20 m met een duur der burgerlijke schemering van 34 min)
25 Gedeeltelijke zonsverduistering gedeeltelijk zichtbaar in België, van 8 h 58 m tot 13 h 03 m [Gegevens voor Ukkel – Grootte van de verduistering : 0,301 – Begin van de verduistering : 8 h 58,3 m – Eerste contact : 9 h 09 m 34 s/hoogte : + 21° – Maximum van de verduistering te Ukkel : 10 h 04 m 21 s/+25° – Maximum van de verduistering : 11 h 00,4 m – Laatste contact te Ukkel : 11 h 00 m 52 s/+27° – Einde van de verduistering : 13 h 02,3 m
OPGELET – Ter HERINNERING : NAAR DE ZON NOOIT ZONDER EEN GESCHIKTE FILTER KIJKEN
Nieuwe Maan om 10 h 49 m
26 Ballet van satellieten van Jupiter : tussen 17 h 20 m en de aanvang achter de overgang van de satelliet J III (Ganymede) over de planeetschijf en 23 h 06 m met het einde van een andere overgang van de schaduw van J III op de planeet, tien verschijnselen relatief aan de bewegingen van drie der vier galileïsche wiens, tussen 19 h 04 m en de verdwijning van J I (Io) in een bedekking door de planeetschijf en 20 h 03 m met de einde van een overgang van J III over de planeetschijf, een fase gedurende welke J IV de enige zichtbare van de grote Jupitermanen blijft !
29 De Maan in het perigeum (op 368 289 km van de Aarde – Schijnbare kiameter : 32’ 26”) om 15 h
30 Mars stationair om 11 h
Zichtbaarheid van de planeten
Zichtbaar met het blote oog : Mercurius, Mars, Jupiter, Saturnus
Met telescoop of binoculair : Uranus, Neptunus
Onzichtbaar : Venus
Mercurius (+1,6/-1,2), in de eerste helft van de maand boven de oostelijke horizon en op zijn grootste westelijke elongatie op 8 oktober met zijn beste ochtendzichbaarheid periode in 2022 in het sterrenbeeld Virgo, komt de 1 om 4 h 31 m, de 15 om 4 h 33 m en de 31 om 6 h 01 m of respectievelijk 1 h 12 m, 1 h 32 m en 0 h 31 m voor de Zon op
Venus (-3,9/-3,9), in bovenconjunctie met de Zon op 22 oktober, gaat door de meridiaan de 1 om 11 h 14 m, de 15 om 11 h 23 m en de 31 om 11 h 36 m door, dus niet waarneembaar
Mars (-0,6/-1,2) voor en na middernacht in het sterrenbeeld Taurus boven de oostelijke horizon, komt de 1 om 20 h 13 m, de 15 om 19 h 28 m en de 31 om 18 h 28 m op
Jupiter (-2,9/-2,8), voor en na middernacht in het sterrenbeeld Pisces boven de oostelijke horizon, komt de 1 om 17 h 12 m, de 15 om 16 h 14 m en de 31 om 15 h 09 m op
Saturnus (+0,5/+0,6), een groot deel van de nacht boven de horizon tot zijn ondergang in het sterrenbeeld Capricornus, gaat door de meridiaan de 1 om 20 h 28 m, de 15 om 19 h 31 m en de 31 om 18 h 28 m door
Uranus (+5,7/+5,6), gedurende de hele nacht in het sterrenbeeld Aries, gaat door de meridiaan de 1 om 2 h 07 m, de 15 om 1 h 11 m en de 31 om 0 h 05 m door
Neptunus (+7,8/+7,8), tijdens een groot deel van de nacht boven de horizon tot zijn ondergang in het sterrenbeeld Aquarius, gaat door de meridiaan de 1 om 22 h 38 m, de 15 om 21 h 42 m en de 31 om 20 h 38 m door
Voor diegenen die meer informatie willen :
Jaarboek 2022 van de Koninklijke Sterrenwacht van België KSB (te koop aan 13,00 EUR bij de KSB)
Hemelkalender 2022 van de Vereniging Voor Sterrenkunde VVS (http://www.vvs.be)