Juni 2021 (In de hemel van)
OPGELET: De tijdstippen zijn gegeven in Wereldtijd UT (voor Ukkel). Men moet TWEE uur bijtellen om de plaatselijke tijd te bekomen.
Belangrijke hemelverschijnselen
1 Begin van de weerkundige zomer
2 Laatste Kwartier van de Maan om 7 h 24 m
6 De kleine planeet (3) Juno (+10,1) in oppositie met de Zon in het sterrenbeeld Leo om 22 h
8 De Maan in het apogeum (op 406 230 km van de Aarde – Schijnbare diameter : 29’24’’) om 2 h
10 Ringvormige zonsverduistering, in België zichtbaar als gedeeltelijke verduistering, van 8 h 12 m tot 13 h 12 m [Gegevens voor Ukkel : Grootte van de verduistering 0,263 – Begin van de verduistering : 8 h 12,3 m – Eerste contact : 9 h 17 m 01 s / Hoogte : +51° – Begin van de ringvormige verduistering : 9 h 49,8 m – Begin van de centrale verduistering : 9 h 54,9 m – Maximum van de verduistering : 10 h 19 m 06 s / +58° – Maximum van de verduistering : 10 h 42,8 m – Laatste Contact : 11 h 25 m 09 s / +62° – Einde van de centrale verduistering : 11 h 28,7 m – Einde van de ringvormige verduistering : 11 h 33,8 m – Einde van de verduistering : 13 h 11,4 m]
[Ter herinnering : Opgelet ! NOOIT kijken naar de Zon ZONDER een gecertificeerd filter: onmiddellijk gevaar voor ernstige schade aan het gezichtsvermogen, die tot blindheid kan gaan – Gebruik GEEN “zelfgemaakte” of zelfgemaakte filters, maar alleen naar behoren erkende professionele filters, NOCH een zonnebril. Enige mogelijke mogelijkheid zonder filter : observatie – terug naar de zon gericht – door reflectie in een emmer vol water of door projectie op een scherm]
Nieuwe Maan om 10 h 53 m
11 Mercurius in benedenconjunctie met de Zon – dus niet waarneembaar – om 1 h
12 De Maan 1,5° ten noorden van Venus (-3,9) om 7 h
Smalle maansikkel boven de noordwestelijke horizon rond 21 h, ongeveer 58 uren na het moment van de Nieuwe Maan (Waar te nemen zonder al te veel moeite – Te Ukkel, Zonsondergang om 19 h 56 m met een duur der burgerlijke schemering van 46 min, en Maan ondergang om 22 h 04 m met een verlicht gedeelte van 0,03 – Bovendien, op de avond van 12 en 13 juni rond 21 h, bevindt zich de maansikkel in de nabijheid van Venus op 12 juni en van Mars op 13 juni)
13 De Maan 3° ten noorden van Mars (+1,8) om 20 h
14 In de nacht van 14 op 15 juni, komt Jupiter (-2,5) rond 23 h 17 m op, en tot in de vroege ochtend, alle vier grote satellieten van Jupiter ten westen van de planeet
18 Eerste Kwartier van de Maan om 3 h 54 m
Vandaag hebben de Zon en Venus vrijwel dezelfde declinatie met Venus ten oosten van de Zon (dus ’s avonds zichtbaar) : een mooie gelegenheid om de planeet overdag te vinden met behulp van een kijkertje, bij wolkeloze hemel. Het verschil der rechte klimmingen van de Zon en Venus is 1 h 34 m. Dan : (1) in de loop van de dag, uw kijkertje precies naar de Zon richten [OPGELET voor oogverblinding! NOOIT naar de Zon rechtstreeks kijken (zie hierboven op 10 juni)] en het tijdstip precies te noteren en dan (2) het instrument onbeweeglijk laten staan; (3) een uur en vierendertig minuut later, weer kijken : normaal bevindt Venus zich in het veld van uw kijker … (Methode soms genoemd : ”stilstaande-kijker-methode”, te gebruiken met een kleine vergroting om van een zo groot mogelijk beeldveld te profiteren)
21 Begin van de astronomische zomer – Zomersolstitium : het middelpunt van de zonneschijf bereikt de lengte 90°00’00’’ en zijn grootste noordelijke declinatie (+23°26’14’’). In het noordelijk halfrond zijn de dagen het langst – maximum van de halve dagboog (16 h 31 m voor de breedte van Ukkel). In het sterrenbeeld Taurus vanaf de 14 mei en in het sterrenbeeld Gemini vanaf vandaag, treedt de Zon in het teken de Kreeft om 3 h 32 m.
Jupiter (-2,6) stationair om 5 h
23 De Maan in het perigeum (op 359 960 km van de Aarde – Schijnbare diameter : 33’10’’) om 10 h
Verdwijning van de ster 42 ϑ Oph (+3,3) aan de “donkere” rand van de Maan om 23 h 20,7 m (Verlicht gedeelte van de Maan : 0,99 !)
24 Volle Maan om 18 h 40 m
26 Neptunus (+7,9) stationair om 10 h
Zichtbaarheid van de planeten
Zichtbaar met het blote oog : Mars, Jupiter, Saturnus
Met telescoop of binoculair : Venus, Uranus, Neptunus
Onzichtbaar : Mercurius
Mercurius (+2,9/+1,1), in benedenconjunctie met de Zon op 11 juni, gaat door de meridiaan de 1 om 12 h 37 m, de 15 om 11 h 16 m en de 30 om 10 h 19 m door, dus niet waarneembaar
Venus (-3,9/-3,9), ’s avonds nog steeds moeilijk laag boven de noordwestelijke horizon in het sterrenbeeld Gemini voor het grootste deel van de maand (zie maart 2021), gaat de 1 om 21 h 17 m, de 15 om 21 h 32 m en de 30 om 21 h 30 m of respectievelijk 1 h 30 m, 1 h 34 m en 1 h 31 m na de Zon onder
Mars (+1,7/+1,8), met een magnitude steeds meer zwakker (zie mei 2021) ’s avonds boven de noordwestelijke horizon in het sterrenbeeld Gemini in het begin van de maand, dan later in geleidelijke verdwijning in het sterrenbeeld Cancer, gaat de 1 om 22 h 53 m, de 15 om 22 h 22 m en de 30 om 21 h 45 m of respectievelijk 3 h 06 m, 2 h 24 m en 1 h 46 m na de Zon onder
Jupiter (-2,4/-2,6), ’s morgens boven de oostelijke horizon in het sterrenbeeld Aquarius, komt de 1 om 0 h 12 m, de 15 om 23 h 17 m en de 30 om 22 h 18 m op
Saturnus (+0,6/+0,4), ’s morgens boven de zuidoostelijke horizon in het sterrenbeeld Capricornus, komt de 1 om 23 h 35 m, de 15 om 22 h 35 m en de 30 om 21 h 35 m op
Uranus (+5,9/+5,9), in de tweede helft van de maand, ’s morgens boven de noordoostelijke horizon in het sterrenbeeld Aries, komt de 1 om 2 h 22 m, de 15 om 1 h 29 m en de 30 om 0 h 31 m op
Neptunus (+7,9/+7,9), ’s morgens boven de oostelijke horizon in het sterrenbeeld Aquarius, komt de 1 om 0 h 53 m, de 15 om 23 h 56 m en de 30 om 22 h 58 m op
Voor diegenen die meer informatie willen :
Jaarboek 2021 van de Koninklijke Sterrenwacht van België KSB (te koop aan 13,00 EUR bij de KSB)
Hemelkalender 2021 van de Vereniging Voor Sterrenkunde VVS (http://www.vvs.be)